De top 10 natuurgebieden van Brabant
1. West Brabantse Waterlinie
De West Brabantse Waterlinie ontstond in 1628 als verdedigingslinie om Bergen op Zoom en daarbij de handelsroute van Zeeland naar Holland te beschermen tegen een aanval van de Spanjaarden. De linie bestond uit een aaneenschakeling van onder water gezet land en moerasgebied, met vier forten en een 5,5 kilometer lange liniewal. Het scheelde niet veel, of de waterlinie bestond tegenwoordig niet meer. Als er niets was gebeurd, was het gebied inmiddels vergaan en overwoekerd door gras en struikgewas. Maar gelukkig worden de forten en vestingwerken in dit gebied sinds 2010 gerestaureerd. Daarbij zijn letterlijk en figuurlijk bergen verzet. Het resultaat is dat de geschiedenis hier in al haar glorie herrijst, met de West Brabantse Waterlinie als onderdeel van de Zuiderwaterlinie.
Lees meer2. Baardwijksche Overlaat
Tussen Drunen en Waalwijk ligt een enorm dijkencomplex: de Baardwijksche Overlaat. Dit bos- en waterrijke natuurgebied van zo’n 48 hectare ligt aan de voet van de Loonse en Drunense Duinen. Het dijkenstelsel diende van 1766 tot 1911 als middel om vijandelijke legers op afstand te houden. Het Nieuwe Wiel, een meer dat midden in het gebied ligt, wordt omgeven door een schitterend bos. Hier wandel je in de schaduw van zomereiken, Amerikaanse eiken, populieren en fijnsparren. Vanaf Drunen en Waalwijk wandel of fiets je zo dit prachtige gebied in. Vergeet niet je picknickmand mee te nemen!
Lees meer3. Linie van den Hout
Linie van den Hout is een getenailleerde linie, oftewel een linie die zigzaggend door het landschap gaat. Op de kale wallen werden sinds 1830 eiken geplant, die inmiddels zijn uitgegroeid tot een mooi bos. Een aantal bomen werd in 2004 gekapt, waardoor de originele zigzagvorm van de linie weer zichtbaar is. Het gebied, dat eens inundatiegebied was, is nu een heerlijke plek om te recreëren. Je kunt wandelen over de door Natuurpark De Liniehof uitgezette wandelroute over de verdedigingswallen, of langs de prachtige libellenbiotoop. Bovendien kun je in het gebied legaal wildkamperen (paalkamperen).
Lees meer4. Linie Stenen Poppen
De Stenen Poppen zijn verdedigingstorentjes die werden gebouwd bovenop een gemetselde dam uit 1583. De overblijfselen van deze versterkingen die Willem van Oranje in vestingstad Klundert liet bouwen blijven in weer en wind blijven ze staan. De dammen moesten het zoete water scheiden van het zoute, en ze zorgden ervoor dat de vijand buiten de deur bleef. Bewonder de Stenen Poppen tijdens één van de vele wandel- en fietsroutes door Klundert. Via Heemkundekring Die Overdraghe kun je een historische stadswandeling maken langs de vestingwerken. En wanneer je over de vestingwallen wandelt, zie je ook de andere bastions.
Lees meer5. Sluizencomplex Benedensas
Benedensas is een gerestaureerd sluizencomplex bij Steenbergen. Sinds 1824 beschermen de sluizen het achterliggende land tegen hoogwater. Daarnaast overbruggen ze het hoogteverschil voor de scheepvaart in het gebied. Het gelijknamige buurtschap naast de sluizen bevat een aantal historische panden, zoals het oude Schippers-/Bierhuis. Hier kun je tegenwoordig lekker genieten van een hapje en een drankje. Omdat Benedensas een zogenaamde ‘natuurpoort’ is, vormt het een perfect startpunt om de nabijgelegen natuurgebieden te ontdekken.
Lees meer6. Elshoutse Zeedijk, Wielen en Sluisjes
Bij een dijk denk je al snel aan een lange, rechte afscheiding. De Elshoutse Zeedijk voldoet in niets aan dit beeld: de dijk baant zich al slingerend een weg door het landschap van rechtlijnige polders. Dijkdoorbraken zorgen voor zestien wielen achter de dijk. De dijk werd ooit gebouwd vanwege de vloed van 1421, die veel schade aanrichtte. Eind 16e eeuw werd Heusden een frontiervesting van de Republiek der Nederlanden, waardoor de Zeedijk onderdeel werd van de Stelling van Heusden. Zo zorgde hij voor droge voeten én verdedigde hij ons tegen de vijand. Dankzij hardwerkende restaurateurs werden de afgelopen jaren schatten van vroeger weer zichtbaar gemaakt. Zo kun je nu wandelen over drie eeuwenoude sluizen.
Lees meer7. Inundatiepunt Blauwe Sluis in Steenbergen
Dit sluizencomplex dateert uit 1822, de nabijgelegen sasmeesterswoning werd in 1835 gebouwd. Buurtschap de Blauwe Sluis ligt aan een driesprong van waterlopen: de Steenbergse Vliet, de Roosendaalse Vliet en de Kleine Aa. In de 17e eeuw diende de sluis om omliggende stukken land onder water te zetten. De Blauwe Sluis dankt zijn naam niet aan de kleur van het water, maar aan de kleur van de blauwe hardsteen: een duurzaam en destijds nieuw bouwmateriaal dat nog niet vaak werd toegepast. Wanneer deze steen nat wordt, kleurt hij blauw. Tegenwoordig is de Blauwe Sluis een plek waar je heerlijk kunt relaxen.
Lees meer8. Landweer en Mineursberg bij Reek
Dicht bij het dorp Reek, in de Reekse bossen, vind je de Mineursberg en een oude landweer. Vroeger knalden hier mijnen, nu wandelen er mensen, spelen er kinderen verstoppertje en zie je regelmatig mountainbikers voorbij vliegen op een parcours. In de tijd van Napoleon was dit het oefenterrein van de Mineurs: mensen die mijngangen graven of vijandelijke stellingen ondergraven. In de jaren veertig was de Mineursberg nog zo’n 15 meter hoog, inmiddels is hij nog maar deels intact. Het open terrein, met een waterbron en verschillende wandelroutes, is bewaard gebleven. Dit tachtig hectare grote bos- en heidegebied heeft telkens nieuwe verrassingen om te ontdekken.
Lees meer9. Bossche Broek
In de middeleeuwen was het moerasdal Bossche Broek een onneembaar verdedigingswerk dat de stad Den Bosch beschermde tegen vijandige legers. Vandaar dat het de bijnaam ‘Moerasdraak’ kreeg. In 1629 lukte het Frederik Hendrik, na zes pogingen(!), om ‘s-Hertogenbosch in te nemen. Hij bouwde een dijk rondom de stad die de Bossche Broek drooglegde. Tegenwoordig is het een prachtig, ongerept natuurgebied van zo’n 116 hectare groot, waar je kunt hardlopen, wandelen en fietsen. Door het vele grasland en de bijzondere planten is het Bossche Broek één van de belangrijkste weidevogelgebieden van Brabant. Vergeet dus niet je verrekijker mee te nemen!
Lees meer10. Ruïne van de Slotbosse Toren
In Oosterhout ligt sinds 1288 Kasteel Strijen, ook wel de Slotbosse Toren genoemd. Het kasteel ligt precies op de grens van het voormalige Hertogdom Brabant en het Graafschap Holland. Veel is er niet meer van over, want sinds de Tachtigjarige Oorlog ligt het kasteel in puin. Een stuk toren is het enige wat nog rest. De indrukwekkende, 25 meter hoge toren staat nog steeds trots overeind, midden op een eilandje met sloten eromheen. Je waant jezelf even in de 14e eeuw wanneer je de brug naar het eiland oversteekt.
Lees meer